ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5ου ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Δεν υπάρχει τίποτα πιο συγκλονιστικό στη ζωή του ανθρώπου, πέραν της αγωνίας του για τον θάνατο.

Ο καθένας μας, έχοντας επιτύχει πολλά ή λίγα στην ζωή του, προσπαθεί να επιτύχει και άλλα, προσπαθεί να δημιουργήσει, να φιλοσοφήσει, να ζει καλά, ευχάριστα, άνετα και να σκέπτεται αισιόδοξα.

Πίσω όμως από όλα αυτά, σε ώρες απολογισμού, αυτοσυγκέντρωσης και μοναξιάς, αρχίζουν οι περίεργες σκέψεις για το «μετά», αυτό το άδηλο επέκεινα που όσο και να το παλεύουμε, μόνον εικασίες, υποθέσεις και αόριστα αποτελέσματα μπορούμε να βγάλουμε,

Σε αυτήν την αγωνία λοιπόν η μόνη διέξοδος για τη αθανασία των ανθρώπων είναι η ακατάληπτη ύπαρξη ανώτερης δύναμης – θεότητας, η οποία γίνεται κατανοητή κατά την αντίληψη κάθε ανθρώπου σε συνδυασμό με τις επικρατούσες κοινωνικές συνθήκες κάθε εποχής. Η έκφρασή της πραγματοποιείται δια της τέχνης. Η τέχνη είναι αθάνατη, διατηρείται στο πέρασμα του χρόνου και δι’ αυτής τα εξαφανισμένα πνεύματα και τα κονιορτοποιημένα σώματα των ανθρώπων της τέχνης, παραμένουν ως ονόματα, ως δημιουργοί, ως καλλιτέχνες, ως « μεγάλοι της ιστορίας ».

Συγχρόνως με την προσπάθεια των πρωτογόνων ανθρώπων για να εξασφαλίσουν τροφή και στέγη, αρχίζει και η « καλλιτεχνική » τους δράση. Έμφυτη πρωταρχική ανάγκη η απεικόνιση γραμμών και ζώων στα βράχια των σπηλαίων που είναι η κατοικία τους. Μορφών αλλόκοτων, ίσως ανθρώπων, ίσως θεοτήτων, κανείς δεν είναι βέβαιος.  Από την στιγμή αυτή, η φαντασία αρχίζει να οργιάζει και εκφράζεται με τη χαρακτική και τη ζωγραφική σε μια πρωτόγονη βέβαια απεικόνιση.

Αργότερα εμφανίζεται η γλυπτική σαν απεικόνιση διά του όγκου, μόνιμης αναπαράστασης, με εύπλαστη ύλη και απόδοση του αντικειμένου κατά την ελεύθερη αντίληψη του δημιουργού του, χρησιμοποιώντας σαν πρότυπα ζώα, φυτά, ανθρώπους και θεούς, όπως μπορούσαν να τους φανταστούν.

Συγχρόνως ο ήχος και ο ρυθμός παίρνουν μορφή αρμονικής επανάληψης και αργότερα μελωδίας και έτσι έχοντας αυτά σαν συστατικά εμφανίζεται η μουσική, υποταγμένη σε αυστηρούς και απαράβατους φυσικούς και αισθητικούς νόμους.

Ο χορός, από τις πλέον σημαντικότερες και πρωτόγονες εκφάνσεις της τέχνης, εκτελούμενος από ένα η περισσότερα άτομα, συνοδεία άσματος ή μουσικής, παρέχει στον άνθρωπο την εντονότερη και τελειότερη χαρά και απόλαυση.

Κατόπιν η αρχιτεκτονική, συγχρόνως τέχνη και επιστήμη, αποτελούσα κορωνίδα των τεχνών, αποσκοπούσα την διά της ύλης παράσταση του ωραίου, εξασφαλίζει την ανθρώπινη έκφραση σε όλο της το μεγαλείο και το αθάνατο όνομα της εις τον αιώνα.

Διαμορφώνεται κατόπιν η γλώσσα και η γραφή. Η γλώσσα, υπό την έννοια του έναρθρου λόγου, με την οποία οι άνθρωποι εξέφρασαν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους, είναι προϊόν του φυσικού χαρίσματος του ανθρώπου. Κατόπιν αυτός  χάρη των ιδιαιτέρων πνευματικών του ιδιοτήτων κατόρθωσε να προαγάγει τη γλώσσα στο σημείο που σήμερα συναντάμε στους πολιτισμένους λαούς.

Η γραφή, σαν μέσον δια του οποίου ο άνθρωπος με σημεία με καθορισμένη συμβολική σημασία το κάθε ένα, μετέδωσε σε άλλους ανθρώπους σκέψεις και γεγονότα, με σκοπό να συγκρατηθεί ότι αγαθόν έχει κληρονομήσει από τις παρελθούσες γενεές μια και ο προφορικός λόγος δεν ήταν επαρκής.

Ανάμεσα στις τέχνες διακρίνεται η ποίηση σαν έμμετρος έντεχνος λόγος, του οποίου το εκάστοτε δημιούργημα είναι το ποίημα που πηγάζει από την φαντασία και το συναίσθημα του ανθρώπου έχοντας ρυθμό και μέτρο και ξεχωρίζει έτσι από τον πεζό έντεχνο λόγο.

Τώρα πλέον έχοντας όλους αυτούς τους τρόπους έκφρασης στη διάθεση του ο άνθρωπος εδραιώνει αθάνατο το όνομα του, μέσω των τεχνών. Πολλά δισεκατομμύρια ανθρώπων πέρασαν αυτές τις πέντε τελευταίες χιλιετίες από την γη. Αθάνατοι όμως έμειναν μερικές χιλιάδες. Παρόλο που οι αιώνες εξαφάνισαν την φυσική τους ύπαρξη, τα δημιουργήματα της τέχνης, τους κράτησαν ζωντανούς ανάμεσα μας. Τους γνωρίζουμε, τους θαυμάζουμε για τα έργα τους και το όνομα τους δεν θα εξαλειφθεί ποτέ.

Αρχιτέκτονες, γλύπτες, ζωγράφοι, φιλόσοφοι, λογοτέχνες, ποιητές, μουσουργοί και αστρονόμοι, συνδυάζουν τη θρησκεία, τις επιστήμες, την πολιτική, την κοινωνική κατάσταση κάθε εποχής και παραγκωνίζουν τον θάνατο. Η φαντασία και η αισθητική χωρίς θεσμοθετημένους κανόνες, δημιουργούν στην κάθε εποχή τα αθάνατα έργα που όλοι γνωρίζουμε και θαυμάζουμε, αλλά και τα αθάνατα ονόματα των δημιουργών τους, έστω και αν έχουν περάσει μερικές εκατοντάδες αιώνων.

Ο τεκτονισμός ως βασιλική και αλληγορική τέχνη, δεν είναι δυνατόν να αγνοεί όλους αυτούς τους πρωτεργάτες της προόδου και της αθανασίας. Αντιθέτως θεωρεί ότι συνεχίζει το έργο τους, βασιζόμενος σε όλη αυτή την ιστορική διαδρομή της ανθρώπινης δημιουργίας.

Είναι δεδομένο ότι ο τεκτονισμός αποτελεί τον θεματοφύλακα κάθε επιτεύγματος της ανθρωπότητας και έχει κατατάξει σε διάφορους βαθμούς του, την κάθε κατηγορία επιτεύγματος κατά ενότητες που συνδυάζονται μεταξύ τους χρονολογικά, σημειολογικά και ιστορικά.

Στην σύγχρονη εποχή, δηλαδή την περίοδο των τριών τελευταίων αιώνων, η ταξινόμηση και οριοθέτηση του τεκτονισμού , συμπεριέλαβε όλες τις παραδόσεις, γραπτές και προφορικές, της εξέλιξης της τέχνης, της επιστήμης, της φιλοσοφίας, είτε αυτές αποτελούσαν τα γνωστά σε όλους επιτεύγματα, είτε τα απόκρυφα δρώμενα, μυητικού χαρακτήρα.

Ο τεκτονισμός συμπεριέλαβε στους προγόνους του και απέδωσε την καταγωγή του στα αρχαία ρωμαϊκά κολλέγια, στις συντεχνίες των οικοδόμων του μεσαίωνα, στα χριστιανικά ιπποτικά τάγματα και τέλος στα αρχαιότατα μυστήρια της Αιγύπτου και της Ελλάδος.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν το απαύγασμα της ανθρώπινης φαντασίας που εκφράστηκε δια των Τεχνών στο παρελθόν και συνεχίζει να εκφράζεται σήμερα.

Επιστροφή